Z³omiarze - odcinek 6 E-nowela dokumentalna: Adam Rygiel-Berezowski
Oznaki dobrobytu
Polska jest ju¿ na tyle zamo¿nym krajem, ¿e od czasu do czasu mo¿na spotkaæ zaparkowane w ró¿nych zakamarkach nieu¿ywane ju¿ samochody. Z ró¿nych powodów nie restauruje siê ich i tym samym s± skazane na zag³adê. Z³omiarze dyskretnie, wycinaj±c najpierw numery nadwozia tego samochodu tn± go na elementy daj±ce siê przetransportowaæ wózkiem do skupu z³omu.Wpierw pojazd nale¿y rozebraæ dokonuj±c selekcji poszczególnych rodzajów metalu. Blok silnika przewa¿nie jest ¿eliwny, g³owica z aluminium, ch³odnica te¿ najczê¶ciej aluminiowa. Ca³y samochód mo¿na przewie¼ albo na dwóch wózkach, albo na jednym wózku w dwóch turach.
Cykl pracy skupu z³omu
Najwiêkszy ruch w skupach z³omu jest w godzinach rannych, gdy¿ wtedy w³a¶nie najczê¶ciej sprzedawane s± wczesnoranne zbiory. W pó¼niejszych godzinach przychodz± detali¶ci, a wiec ci, którzy dowo¿± swój ³adunek na by³ych wózkach dziecinnych. W tych dostawach przewa¿aj± stare pralki, obudowy lodówek, kawa³ki prêtów zbrojeniowych. Je¿eli skup prowadzi równie¿ handel metalami kolorowymi czêsto do boku wózka doczepiona jest torba plastikowa wy³adowana puszkami po piwie, coca-coli czy red bulla. Pó¼niej ruch w skupie jest coraz mniejszy, ale w³a¶ciwie nigdy nie ustaje. S± skupy z³omu, które s± – 8 czynne nawet w niedzielê i to w samym centrum miasta! Przecie¿ nie tylko supermarkety mog± handlowaæ w niedzielê, a miasto ju¿ w czasie trwania imprez, gdzie pije siê piwo puszkowe, na bie¿±co oczyszczane jest z pustych puszek. Puszki aluminiowe sprzedaje siê dobrze, bez k³opotów, bo tako s± przy sprzeda¿y elementów szczególnie miedzianych, gdzie zachodzi uzasadnione podejrzenie, i¿ pochodz± one z kradzie¿y. Wtedy trzeba wylegitymowaæ siê dowodem osobistym i komputer ma sprzedaj±cego w swojej ³askawej pamiêci.Na ile to oka¿e siê pomocne w zwalczaniu kradzie¿y poka¿e ¿ycie.
Osobnym rodzajem kradzie¿y z³omu jest kradzie¿ zaworów i innych elementów instalacji gazoci±gowej domów mieszkalnych tzw. bloków. Bestie to czyni±cy, bo nie siê chyba innymi s³owy okre¶liæ tych istot, nara¿aj± kilkadziesi±t osób, b±d¼ na ¶mieræ, b±d¼ na bezdomno¶æ.Za kilka piw, bo taki jest przelicznik zysków tych bezmózgowców, s± w stanie wysadziæ w powietrze dom z jego lokatorami, nawet wtedy, gdy sami w nim mieszkaj±. Nic nie mo¿e byæ usprawiedliwieniem dla ich poczynañ! Codzienna prasa ci±gle przytacza przypadki takiego procederu.
Kamikadze
Jest jeszcze jeden rodzaj z³omiarzy. Jest to krzy¿ówka japoñskich kamikadze z rodzimymi straceñcami. I nie pora tu na ¿arty. Zbieracze z³omu na wszelkiego rodzaju poligonach wojskowych, mimo i¿ mog± spodziewaæ siê do¶æ przyzwoitych zysków nara¿eni s± na ¶miertelne niebezpieczeñstwo Z³omiarze ci penetruj± teren poligonu w poszukiwaniu ³usek po amunicji. S± one zrobione albo z miedzi, albo z mosi±dzu a wiêc metali bardzo drogich w skupie. Niebezpieczeñstwo ich pracy jest dwojakie, albo zbieraj± ³uski jeszcze gor±ce pod obstrza³em æwicz±cych na poligonie ¿o³nierzy, albo zbieraj± niewypa³y lub niewybuchy. Oczywi¶cie nie mo¿na sprzedaæ w zbiornicy z³omu pocisku artyleryjskiego w pe³ni uzbrojonego. Najpierw trzeba go rozbroiæ i usun±æ z niego ³adunek wybuchowy. Mimo z³otych r±k z³omiarzy, co który¶ pocisk eksploduje...
Ludzie w wiêkszo¶ci przypadków podejmuj± ¶wiadomie to ryzyko, t³umacz±c siê konieczno¶ci± zdobycia ¶rodków do ¿ycia. Ofiarami takiego zbieracrwa bywa równie¿ m³odzie¿, a nawet dzieci. ¦l±sk, ze wzglêdu na brak du¿ych poligonów wojskowych nie jest, na szczê¶cie, miejscem,gdzie s± czêste takie przypadki. Nie powinno to jednak ¦l±zakom poprawiaæ samopoczucia. Czasem tylko penetrowane s± strzelnice wojskowe, jednak ze wzglêdu na ma³e ilo¶ci z³omu nie s± zbyt atrakcyjne. Jednak uczestnicz±c w majówce czy pikniku na terenie strzelnicy mo¿na w ramach kontroli ostro¶ci widzenia pozbieraæ ³uski karabinowe albo pociski znajduj±ce siê w skarpie za tarcz±.
Ciekawe, kiedy op³aci siê zbieraæ plastikowe butelki i worki foliowe?