Czego zazdroszcz± ¦l±zakom tutejsi Gorole Felieton regionalny: Adam Rygiel-Berezowski
Mieszkañcy ¦l±ska, którzy siê stali nimi w wyniku ró¿nych burz dziejowych, w miarê up³ywy lat wrastali korzeniami w tê ziemiê. W miarê jak stabilizowa³o siê ich ¿ycie, bogacili siê, kupowali mieszkania, budowali domy. Wszystko to, aby na sta³e zwi±zaæ siê z tym regionem. Dzieci, które urodzi³y siê z tych rodziców chodzi³y do szkó³, bawi³y siê na podwórkach, zwanych tu placami, razem z dzieæmi, których rodzice i ich dziadowie od zawsze zwi±zani byli z t± ziemi±. Ci pierwsi polubili i nawet na sta³e w³±czyli do swojego repertuaru kulinarnego rolady z modr± kapust±. Ci drudzy zaczêli tolerowaæ na swoich sto³ach, nawet je lubiæ, go³±bki i pierogi. Zadzierzgnê³y siê przyja¼nie, sympatie, ma³¿eñstwa. Jedni i drudzy zaczêli siebie rozumieæ i szanowaæ. ¯ycie bieg³o jakim¶ tam, ustalonym przez w³adze i warunki, torem. Jedni drugim przestali zazdro¶ciæ ich lepszego ¿ycia i wszystko, b±d¼ prawie wszystko, zaczê³o byæ cacy.
Przychodzi³ jednak taki dzieñ, kiedy ¦l±zacy byli zdecydowanie gór±. W dniu tym Gorole zawistnie spogl±dali na ¦l±zaków i mimo wspólnych wypraw w to jedno miejsce, najwa¿niejsze tego dnia dla ¿yj±cych, zazdro¶cili im! Przedmiotem zazdro¶ci by³y groby przodków.
Starsi Gorole mieli wyryte w pamiêci groby dziadków czy rodziców pozostawione za Bugiem, nad Niemnem czy nad Dniestrem. Rozpacz i zazdro¶æ ich potêgowa³a niemoc, bo nie mieli ¿adnych szans, aby przekroczyæ granicê Imperium i zapaliæ ogienek na grobie swoich bliskich. Wielu z nich nie mia³o pojêcia, czy ojciec ich le¿y piaskach katyñskich, czy w wiecznej zmarzlinie na Ko³ymie. Nie mieli odwagi pomy¶leæ o tym, czy po pogromie wo³yñskim wszystkie ko¶ci ich krewnych le¿± razem.
Trochê w lepszej sytuacji znale¼li siê ci ¦l±zacy, którzy stali siê nimi po przyje¼dzie z Galicji Zachodniej czy Kielecczyzny. W latach czterdziestych i piêædziesi±tych nie funkcjonowa³a komunikacja publiczna na tyle dobrze, aby wybraæ siê w podró¿ na groby w³a¶nie w tym dniu. Jednak im pozostawa³a nadzieja, ¿e kiedy¶, na pewno ju¿ nied³ugo, wsi±d± w wygodny poci±g pospieszny lub autobus i bez przeszkód, szybko dojad± na groby.
Ale ¶wiêto ¶wiêtem i tego dnia obowi±zkiem chrze¶cijañskim jest daæ dowód pamiêci o zmar³ych. We Wszystkich ¦wiêtych, a nawet w Dzieñ Zaduszny wszyscy ci, którzy nie mieli tu grobów, szli na cmentarze i my¶leli o tym, komu by tu zapaliæ to ¶wiate³ko pamiêci. Szukali grobu, którego nikt nie odwiedzi³ tego dnia, a mo¿e nawet tego roku i d³u¿ej. Nie trzeba by³o d³ugo szukaæ. Kiedy znale¼li, wtedy, najczê¶ciej na zaro¶niêtym zielskiem grobie, zap³onê³o ¶wiate³ko emanuj±ce ciep³em i dobrem. Nikt nie patrzy³, czy jest to polski, czy niemiecki, czy jaki¶ inny grób. Wa¿ne by³o to, ¿e tego dnia nie by³o nieo¶wietlonej mogi³y.
Pó¼niej, po latach, kiedy ¦l±sk, zacz±³ wyludniaæ siê, bo mo¿na by³o zarobiæ o wiele wiêcej w Niemczech i tam ¿yæ spokojnie, zmieni³o siê wiele na cmentarzach tego ¶wi±tecznego dnia. Zrobi³o siê trochê lu¼niej, wiêcej odwiedzaj±cych groby by³o w wieku starszym, za¶ na grobach pojawi³y siê nowego typu znicze. Do tej pory zapalano na cmentarzu zwyk³e ¶wiece, które nie bardzo chcia³y siê paliæ na wietrze, albo znicze gipsowe, potwornie kopc±ce i bardzo drogie. Luksusem by³y równie¿ kopc±ce, szklane znicze we wszystkich kolorach z przewag± ¿ó³tego. Znicze te pali³y siê krótko, wydziela³y do atmosfery tyle toksyn, co elektrownia £agisza w ci±gu roku. Na dodatek te szklane pêka³y, rozlewaj±c na p³ytê nagrobk± ciek³± stearynê. Na niektórych grobach zapalano niemieckie znicze. Wszystkie w czerwonym kolorze. Na dodatek znicze te pali³y siê przez wiele godzin i nie kopci³y. Wtedy od razu mo¿na by³o poznaæ, kto ma krewnych w Enerefie.
¦wiate³ko pamiêci, które zapalamy tego dnia na grobach naszych bliskich niech podzielone bêdzie równie¿ na groby tych, których ju¿ inni zapomnieli, na groby tych, do których nikt nie mo¿e przyjechaæ oraz na groby tych, których bliskich nie nauczono pamiêtaæ!
A pamiêæ o nas to nasza nie¶miertelno¶æ.
Adam Rygiel-Berezowski, Katowice, 20.10.2004
Myslowiczanie.pl - Mys³owicki Portal Mieszkañców____________________________________________________________________________________________________Mys³owice, Myslowice, mys³owicki, mys³owickie, mys³owickich, mys³owickim, mys³owickiemu, mys³owickiej, myslowicki, myslowickie, myslowickich, myslowickim, myslowickiemu, myslowickiej, Mys³aw, Myslowitz, Myslovitz, Off Festival, Off Festiwal
Mieszkañcy ¦l±ska, którzy siê stali nimi w wyniku ró¿nych burz dziejowych, w miarê up³ywy lat wrastali korzeniami w tê ziemiê. W miarê jak stabilizowa³o siê ich ¿ycie, bogacili siê, kupowali mieszkania, budowali domy. Wszystko to, aby na sta³e zwi±zaæ siê z tym regionem. Dzieci, które urodzi³y siê z tych rodziców chodzi³y do szkó³, bawi³y siê na podwórkach, zwanych tu placami, razem z dzieæmi, których rodzice i ich dziadowie od zawsze zwi±zani byli z t± ziemi±. Ci pierwsi polubili i nawet na sta³e w³±czyli do swojego repertuaru kulinarnego rolady z modr± kapust±. Ci drudzy zaczêli tolerowaæ na swoich sto³ach, nawet je lubiæ, go³±bki i pierogi. Zadzierzgnê³y siê przyja¼nie, sympatie, ma³¿eñstwa. Jedni i drudzy zaczêli siebie rozumieæ i szanowaæ. ¯ycie bieg³o jakim¶ tam, ustalonym przez w³adze i warunki, torem. Jedni drugim przestali zazdro¶ciæ ich lepszego ¿ycia i wszystko, b±d¼ prawie wszystko, zaczê³o byæ cacy.
