Lipowicz Walenty "Galeria Zas³u¿onych Mys³owiczan": Alfred Sulik
Walenty Lipowicz urodzi³ siê 27 stycznia 1887 roku w wielkopolskiej wiosce Trzcinica, powiat ¶migielski, w wielodzietnej rodzinie rolniczej. W 1901 roku ukoñczy³ szko³ê powszechn± i pracowa³ w gospodarstwie rolnym rodziców. W chwilach wolnych samodzielnie siê dokszta³ca³. Interesowa³ siê przede wszystkim polityk± spo³eczna. Z powodu trudno¶ci w uzyskaniu odpowiedniej pracy Walenty oko³o 1905 roku postanowi³ udaæ na emigracyjn± tu³aczkê do Zag³êbia Ruhry. Pracowa³ tam w kopalniach wêgla kamiennego w charakterze górnika do³owego. Jednocze¶nie zaanga¿owa³ siê w dzia³alno¶ci bochumskiego Zwi±zku Zawodowego Górników, a tak¿e w Zwi±zku Polaków w Niemczech. W 1910 roku m³ody Walenty po¶lubi³ wywodz±c± siê z rodu hrabiowskiego Franciskê von Schwengler. Owocem ma³¿eñstwa by³y dwie córki, Wanda urodzona 6 lipca 1911 roku w Hochlamark i Irena urodzona 9 lutego 1913 w Recklinghausen oraz syn, równie¿ Walenty urodzony 27 pa¼dziernika 1914 roku w Mambom ko³o Essen. Po kilku latach pracy w górnictwie oraz dziêki posagowi ma³¿onki Walenty Lipowicz zdo³a³ otworzyæ oraz przez kilka lat prowadziæ sklep meblowy. Niespodziewana ¶mieræ ¿ony w wieku niespe³na 28 lat sprawi³a, ¿e losy rodziny radykalnie siê zmieni³y. Gdy po zakoñczeniu pierwszej wojny toczy³y siê przetargi o przynale¿no¶æ pañstwow± Górnego ¦l±ska, w 1921 roku Walenty Lipowicz wraz dzieæmi przeniós³ siê do Mys³owic. Tu w³±czy³ siê do dzia³alno¶ci miejscowego Komitetu Plebiscytowego. Na drodze ¿ycia spotka³ przyby³± równie¿ z emigracji z terenu Niemiec /Dortmund-Ewingen/ wdow± Waleri± Jastrz±b, z urodzonymi tam córk± Zofi± /1907/ i synem Franciszkiem /1909/. Walenty i Waleria zawarli zwi±zek ma³¿eñski w 1922 roku, a jego owocem by³ syn Jan. W nastêpnych latach zwi±zki ma³¿eñskie zawarli równie¿ córki i synowie. Na tzw. Nowym Rynku /obecnie plac Mieroszewskich/ Walenty Lipowicz prowadzi³ restauracjê, by nastêpnie otworzyæ sklep spo¿ywczo-kolonialny.
Od chwili osiedlenia siê w Mys³owicach Walenty Lipowicz zaanga¿owa³ siê w dzia³alno¶æ polityczno-samorz±dow±. W 1923 roku wst±pi³ do Narodowej Partii Robotniczej /NPR/ i sta³ siê jej niezwykle aktywnym cz³onkiem. Z ramienia tej partii, wchodz±cej w sk³ad bloku wyborczego "Zespó³ Zjednoczeniowy Stronnictw Polskich" kandydowa³ na radnego w pierwszych, od chwili przy³±czenia Górnego ¦l±ska do Polski, wyborach komunalnych. Uzyskuj±c du¿± liczbê g³osów Walenty Lipowicz otrzyma³ mandat radnego i zasiad³ w 24-osobowej Radzie Miejskiej w Mys³owicach. Wkrótce powierzono mu funkcjê przewodnicz±cego mys³owickiego oddzia³u Narodowej Partii Robotniczej, który liczy³ ponad stu cz³onków. Dodaæ nale¿y, ¿e Lipowicz by³ bardzo sprawnym organizatorem i dobrym mówc±, wystêpuj±cym publicznie podczas ró¿nych uroczysto¶ci. Gdy 30 maja 1927 roku przeprowadzono wybory do Zarz±du Miasta, zwanego wówczas Magistratem, w gronie siedmiu radców miasta znalaz³ siê równie¿ Walenty Lipowicz, jako radca nieetatowy. Równie¿ w kolejnych wyborach, przeprowadzonych 30 marca 1930 roku, wybrany zosta³ radnym i radc± w ¶cis³ym Zarz±dzie Miasta. Poniewa¿ by³y to ostatnie przed wybuchem wojny wybory komunalne Walenty Lipowicz sprawowa³ te funkcje do 1939 roku. G³ówn± p³aszczyzn± jego zainteresowañ i dzia³alno¶ci by³y sprawy pomocy spo³ecznej. Od 1923 roku by³ cz³onkiem Stowarzyszenia Kupców Polskich Chrze¶cijañskich w Mys³owicach oraz wchodzi³ w sk³ad jego zarz±du. Po¿yteczn± dzia³alno¶æ Walentego Lipowicza przerwa³a okupacja miasta przez w³adze Trzeciej Rzeszy. Sklep zosta³ skonfiskowany. Za opuszczenie Zag³êbia Ruhry oraz aktywn± dzia³alno¶æ polityczn± w okresie miêdzywojennym, poszukiwany przez policjê hitlerowsk±, ukrywa³ siê na terenie rodzinnej Wielkopolski.
Pierwsze lata po zakoñczeniu wojny, w Polsce Ludowej, zapowiada³y siê dla Walentego Lipowicza do¶æ pomy¶lnie. Lipowiczowi zwrócono mieszkanie i sklep. Natychmiast zmierza³ do w³aczenia siê w dzia³alno¶æ spo³eczn± dla dobra miasta. Ju¿ 29 stycznia 1945 roku uczestniczy³ w wyborze burmistrza, organizowanego przez wojskowego pe³nomocnika grupy operacyjnej KRN. W czasie zebrania dosz³o do humorystycznego nieporozumienia, dziêki któremu Lipowicz zapisa³ siê na trwale w historii Mys³owic. Na kandydata zg³oszono miejscowego lekarza. Warunkiem wyboru by³a jednak przynale¿no¶æ do partii komunistycznej. Gdy pe³nomocnik prosi³ o podanie nazwy partii kandydata, Walenty Lipowicz przebiegle i szybko wypowiedzia³ NPR. Pe³nomocnik zrozumia³, ¿e to PPR /Polska Partia Robotnicza/ oraz zgodzi³ siê na nominacjê wspomnianego lekarza na burmistrza. Nieporozumienie szybko wyja¶ni³o kierownictwo organizacji partyjnej PPR w Niwce, które podjê³o uchwa³ê i uzurpowa³o sobie prawo przejêcia wszystkich stanowisk kierowniczych w Mys³owicach. W rezultacie po dwóch tygodniach burmistrza usuniêto. W 1946 roku odby³y siê wybory do Miejskiej Rady Narodowej w Mys³owicach. W¶ród 27 cz³onków Miejskiej Rady znalaz³ siê równie¿ Walenty Lipowicz, który jednocze¶nie wszed³ w sk³ad piêcioosobowego jej Prezydium. Z chwil± przejêcia w³adzy przez Polsk± Zjednoczon± Partiê Robotnicz± sk³ad mys³owickich w³adz miejskich gruntownie zmieniono. Odt±d Lipowicz pozosta³ na bocznym torze, zw³aszcza ¿e jako w³a¶ciciel prywatnego sklepu sta³ siê osob± obc± pod wzglêdem klasowym. Zaanga¿owa³ siê wiêc w dzia³alno¶æ, reaktywowanego w maju 1945 roku Stowarzyszeniu Kupców Polskich, by od 1947 roku przez 8 lat pe³niæ funkcjê prezesa. Nastêpnie przej±³ tê funkcjê syn Walenty. W warunkach ograniczania inicjatywy prywatnej Lipowicz senior z du¿ymi utrudnieniami prowadzi³ ma³y sklepik na styku ul. Miarki i Górniczej, który mimo up³ywu ponad 45 lat zachowa³ siê w pamiêci mieszkañców tej dzielnicy Rymera, jako sklep "u Lipka". Lipowicz by³ ogromnie uczulony na biedê. Zarówno przed wybuchem wojny ¶wiatowej jak równie¿ po jej zakoñczeniu ubogim czêsto wydawa³ towar bez zap³aty. Walenty Lipowicz zmar³ niemal zapomniany 23 pa¼dziernika 1958 roku oraz spocz±³ w grobie na nowym cmentarzu przy ul. Miko³owskiej. Ród Walentego Lipowicza liczy - 13 wnucz±t, 21 prawnucz±t oraz 32 praprawnucz±t. Obecnie Lipowiczów upamiêtnia lokal gastronomiczny nosz±cy od imienia seniora rodu nazwê "Walentynka", prowadzony przez jego wnuczkê.
Alfred Sulik
Myslowiczanie.pl - Mys³owicki Portal Mieszkañców____________________________________________________________________________________________________Mys³owice, Myslowice, mys³owicki, mys³owickie, mys³owickich, mys³owickim, mys³owickiemu, mys³owickiej, myslowicki, myslowickie, myslowickich, myslowickim, myslowickiemu, myslowickiej, Mys³aw, Myslowitz, Myslovitz, Off Festival, Off Festiwal